De Donau is de belangrijkste rivier van Hongarije en is, op de Wolga na, de langste rivier van Europa. Hij stroomt over 2829 kilometer door 8 landen van Duitsland naar de Zwarte Zee. De Donau is de levensader van het land en tegelijk haar grootste natuurlijke bedreiging.
De Bron van de Donau
De Donau ontspringt in het Zwarte Woud waar de Brigach en de Breg samenvloeien bij Donaueschingen. Van daar stroomt hij via 8 landen naar de Zwarte Zee: Duitsland, Oostenrijk, Slowakije, Hongarije, Kroatië, Servië, Oekraïne en Roemenië.
Bij de IJzeren Poort breekt hij tussen het Balkangebergte en de Karpaten door. Daarna vormt de rivier de Roemeens – Bulgaarse grens en vanaf Galati de Roemeens – Oekraiense grens. Via de Donaudelta mondt hij uiteindelijk uit in de Zwarte Zee.
De Donau in Hongarije
De Donau is vanaf Regensburg te bevaren en via het Rijn – Main – Donau – kanaal verbonden met Rotterdam. Het is een gemengde rivier die wordt gevoed door smeltwater en regen en 410 kilometer door Hongarije stroomt. De Donau stroomt oostwaarts. In Hongarije maakt hij een 90 graden bocht en stroomt via het Karpatenbekken naar het zuiden.
Donausteden
Belangrijke steden aan de Donau in Hongarije zijn Komárom, Esztergom, Visegrád, Szentendre, Vác, de Hongaarse hoofdstad Boedapest natuurlijk, Dunaföldvár, Baja en Mohács.
Vooral het deel tussen Esztergom en Boedapest is een belangrijk vakantiegebied in Hongarije. Dit stuk heet de Donauknie omdat de rivier hier een 90 graden bocht maakt.
Esztergom
Esztergom is het beginpunt van de Donauknie. Sinds enkele jaren is de brug naar Slowakije weer operationeel, zodat u de basiliek ook vanaf de andere kant kunt bekijken. De rivier meandert tussen het Börzsöny en Pilis gebergte door richting Boedapest.
In Esztergom staat de grootste Basiliek van het land. Verder kunt u hier het burchtmuseum bezoeken en is er een panoptikum met wassen beelden.
Visegrád
Een paar kilometer ten oosten van Esztergom ligt Visegrád. Hier staat een strategisch fort van koning Matthias, de renaissancekoning. Het fort ligt op een uitstekende rotspunt. Het biedt daardoor een fantastische uitkijkplek om vijanden te spotten. Verder kunt u in Visegrád het paleis van koning Matthias bezoeken.
Restauranttip: de Renaissance Étterem recht onder het fort.
Szentendre
Vlakbij Boedapest, en prima bereikbaar met de Hév vanaf Batthyany Tér, ligt het pittoreske en toeristische Szentendre. De wandelpromenade langs de rivier is ’s zomers het toneel van vele verliefde stelletjes. Echte aanraders in Szentendre zijn het marsepeinmuseum en openluchtmuseum Skanzen. In het voorjaar wil er nog wel eens een overstroming zijn.
Vác
Het prachtige barokke stadje Vác heeft een schitterende architectuur. Het was van oudsher een marktstadje. Vác heeft een gezellig en keurig opgeknapt centrum met gezellige cafés en enkele mooie kerken om te bekijken. Qua stijl en sfeer lijkt het op Eger, in het noordoosten van Hongarije in de Wijnregio Eger – Tokaj.
Boedapest en de Donau
De Donau splijt Boedapest (de grootste stad aan de Donau) letterlijk en figuurlijk in twee delen: het heuvelachtige Boeda en het vlakke Pest. De Boedapesters hebben een haat-liefde verhouding met de Donau: het is de levensader van de stad en gelijk haar grootste bedreiging.
Terrasjes en lunchcafés in overvloed met verliefd makende uitzichten. Uiteraard is de rivier ook mateloos populair bij verliefde stelletjes.
Aan de andere kant zorgt hij regelmatig voor veel overlast als het waterpeil 11 meter stijgt. Niet voor niets hebben de Boedapesters een haat-liefde verhouding met het veelbezongen water. De oevers van de Donau in Boedapest staan op de werelderfgoedlijst van UNESCO.
Margarethe eiland
Een prachtige toertocht met de auto is langs de beide oever rijden over de Duna Rakpart. U komt dan ook langs Margit Sziget, of Margarethe eiland, een oase van rust en koelte. Margarethe eiland ligt midden in het stukje Donau dat door Boedapest stroomt.
Margit Sziget is twee kilometer lang en autovrij. Het staat bekend om het warme thermaalwater. Het wekt dan ook geen verbazing dat er meerdere zwembaden op Margarethe eiland zijn. Op het eiland worden ook sportwedstrijden gehouden (vooral waterpolo). Erg leuk om eens te bekijken.
Bruggen over de Donau
De meeste bruggen over de Donau zijn in Boedapest. De hoofdstad van Hongarije heeft er maar liefst 11. Andere bruggen vindt u in Komárom, sinds enkele jaren weer in Esztergom en na Boedapest pas weer in Dunaföldvár.
Boottocht over de Donau
Erg leuk tijdens een stedentrip is een boottocht over de Donau. Dit kost tussen de 20 en 40 euro, afhankelijk van de duur van de tocht en of u in- of exclusief maaltijd kiest. Tijdens een bo0ttrip over de Donau ziet u Boedapest van een heel andere kant. Vanaf de boot heeft u het mooiste uitzicht over de stad en de Donau. U vaart onder andere langs het parlementsgebouw, Margarethe eiland en de burcht van Boeda.
Langs de Donau
Langs beide oevers van de Donau is voldoende te zien en te beleven. Aan de Pest-kant van Boedapest bijvoorbeeld:
- De economische universiteit
- Vigadó Tér met haar wandelpromenade
- Het parlement van Hongarije
- Het uitzicht op het Gellért Berg en het Burchtdistrict
- Een tocht met tramlijn 2 van Baross Tér naar Margit Híd (goedkope aanrader)
De Boeda-kant van de Donau is één grote bezienswaardigheid. U komt achtereenvolgens langs:
- Hotel Gellért en de Gellért berg
- De waterval van Buda
- De Burchtwijk met het Koninklijk paleis en de Matthias kerk
- Szechényi Lánczhid (de kettingbrug, ’s avonds prachtig verlicht)
- Het Batthyany plein
Dunaföldvár
Dunaföldvár is een van de weinige stadjes ten zuiden van Boedapest met een brug over de rivier. De stad vervult hiermee een centrale rol als doorvoerhaven van mensen en goederen in het zuiden van het land. Daarnaast is Dunaföldvár gewoon ook een gezellig en charmant stadje met een kasteel en prachtig uitzicht over het water.
Baja
Baja is een stad aan de Donau in het zuiden. U vindt de stad op de grens van Poesta en Pannonia. Het relaxte Baja garandeert een middag vol terras en renaissance. Er zijn enkele musea en kerken. Zeker het in renaissance stijl gebouwde stadhuis in het centrum van Baja is een lust voor het oog.
Haar belangrijkste bijdrage aan de cultuur van Hongarije is zonder twijfel het vissoepfestival midden juli. In meer dan 2000 ketels wordt van verse vis een prachtige soep bereidt.
Geschiedenis
De Donau speelt een belangrijke rol in de geschiedenis van Hongarije. De Magyaren gebruikten de rivier om hun koninkrijk te stichten. Tijdens de Eerste Kruistocht in 1096 verplaatste het leger van Godfried van Bouillon zich over het water van Regensburg naar Belgrado. Van daaruit ging het verder in de richting van het beloofde land.
Turkse opmars
Bijna 350 jaar later gebruikten de Ottomanen de rivier voor hun opmars door Europa. In 1521 veroverden ze Belgrado en in 1526 versloegen ze koning Lajos van Hongarije bij Mohács. De koning vond de dood in de slag. Zijn zwager, Ferdinand I van Habsburg, lijfde Bohemen en Slowakije, toen deel van Hongarije, in en stichtte zo de Donaumonarchie.
De Donau als grens tussen oost en west
In 1529 stonden de Osmanen voor de poort van Wenen en werden verslagen. Vanaf de tweede Slag bij Mohács in 1687 verloren ze steeds meer terrein en invloed. Naast het Habsburgse Rijk bleef het Turkse Rijk een belangrijke politieke macht in het zuidoosten van Europa.
De Donau was een militaire en commerciële aorta. De rivier vormde ook de politieke, culturele en religieuze grens tussen oost en west. Dat was al zo in de tijd van de Romeinen, toen het hele gebied nog Pannonia heette.
Deze ooit blauwe rivier is een van de belangrijkste wateren des landes. Hij was eens de levensader voor veel steden in dit ruige herdersland. Nu brengt hij u verkoeling tijdens uw omzwervingen door Hongarije. Waar ooit de slagschepen voeren, maakt u nu een romantisch vaartochtje bij zonsondergang.
Donau Commissies
Er zijn twee commissies die te maken hebben met de Donau. De eerste is de Donaucommissie. Zij zorgt voor goede voorzieningen voor de scheepvaart op de Donau. Er zijn elf lidstaten, en vier observerende staten. Ook is er de Commissie voor de Bescherming van de Donau. Zij beschermt het leefmilieu in en om het Donaubekken. Deze commissie heeft 13 leden.